位相空間問題集
井戸端で解いてみたい

解答はない
やはり井戸端で答え合わせしよう
目次
第 1 章 集合と写像 1
1.1 集合 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
1.2 集合の演算 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
1.3 写像 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
1.4 直積, 直和 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
1.5 関係 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
1.6
同値関係 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
関係\sim: X^2\to Bについて、以下が成立するものを
同値関係と呼ぶ
反射律\forall x\in X;x\sim x 対称律\forall x,y\in X;x\sim y\implies y\sim x 推移律\forall x,y,z\in X;x\sim y\land y\sim z\implies x\sim z 同値類との定義の違いがわからない

30. 同値類の性質
1. \forall a\in X;a\in\bar a
回答:同値類の定義と反射律から自明
2. \forall a,b\in X;a\sim b\implies\bar a=\bar b
同値関係にある要素は同じ同値類に属する
3. \forall a,b\in X;\lnot(a\sim b)\implies\bar a\cap\bar b=0
同値類に交わりはない
回答:対称律と推移律より(\exist c\in X;c\in\bar a\cap\bar b)\implies\exist c\in X;(c\sim a\land c\sim b)\implies a\sim b、あとはこれの対偶をとるだけ
31.
合同式\equiv\pmod nが
\Z上の同値関係であることを示し、
\Z/\equiv\pmod nを求める
回答
同値関係であることの証明は略
\Z/\equiv\pmod n=\{\{m\in\Z|m\equiv 0\pmod n\},\{m\in\Z|m\equiv 1\pmod n\},\cdots\}
= \{\{0,n,2n,3n,\cdots\},\{1,n+1,2n+1,3n+1,\cdots\},\cdots\}
nで割り切れる数の集合、1余る数の集合、2余る数の集合、……が含まれる
33. \forall x,y\in\R;x\sim y:\iff(x-y)\in\Zが同値関係になることを示せ
合同式の考えを実数に広げたもの
回答
\vdash\forall x\in\R;x-x=0\in\Z
\vdash\forall x,y\in\R;x-y=y=xより対称律も正しい
\forall x,y,z\in\R;x\sim y\land y\sim z\iff (x-y),(y-z)\in\Z\implies x-z=(x-y)+(y-z)\in\Z\implies x\sim z
以上より\simは\R上の同値関係である
34. \forall l,m,p,q\in\N;(l,m)\sim(p,q):\iff l+q=m+pが同値関係であることを示し、\N^2/\simを求めよ
数vectorの差の成分がどれも同じになる数vectorの集合をひとまとめにする
1.7
順序関係 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
さらに
\forall x,y\in X;x\le y\lor y\le xのとき、
(X,\le)を
全順序集合とよび、
\leを
全順序と呼ぶ
cf.xとyが比較可能:\iff x\le y\lor y\le x
その他定義
任意の半順序集合(X,\le)とA\subseteq X,s,i\in Xについて、
sが
Aの
上界である
:\iff A \le s:\iff\forall a\in A;a\le s iが
Aの
下界である
:\iff i\le A:\iff\forall a\in A;i\le a Aが
上に有界である
:\iff\exist s\in X;A\le s Aが
下に有界である
:\iff\exist i\in X;i\le A 上界と下界の記号は、半順序関係をそのまま流用した
sが
Aの
最大値:\iff s\in A\land A\le s 存在するなら一意で、s=\max Aと書く
iが
Aの
最小値:\iff i\in A\land A\le i 存在するなら一意で、i=\min Aと書く
sが
Aの
上限:\iff s\in\{s\in X|A\le s\}\land s\le\{s\in X|A\le s\} 存在するなら一意で、s=\sup Aと書く
iが
Aの
下限:\iff i\in\{i\in X|A\le i\}\land i\le\{i\in X|A\le i\} 存在するなら一意で、i=\inf Aと書く
Mが
Aの
極大元:\iff M\in A\land\lnot\exist a\in A;M\le a\land M\neq a mが
Aの
極小元:\iff m\in A\land\lnot\exist a\in A;a\le m\land m\neq a 44.
m/n:\iff\exist k\in\Z;m=knのとき、
(\Z,/)が
半順序集合になることを示せ
46. X=\{1,2,3,4,5,6,7,8,9,10\}でn\backslash m:\iff m/nのとき、(X,\backslash)について以下を求めよ
\max X,\min X
極大元と極小元
\sup X,\inf X
A=\{1,2,3\}にて\sup A,\inf A
B=\{6,7,8\}にて\sup B,\inf B
1. 2項関係\forall f,g: X\to\R;f\underset{\cal F}{\sim}g:\iff\{x\in X|f(x)=g(x)\}\in\mathcal Fが同値関係であることを示せ
2. 2項関係\forall f,g: X\to\R;\bar f\le\bar g:\iff\{x\in X|f(x)\le g(x)\}\in\mathcal Fを定義したとき
1. well-definedか示せ
2. (\R^X/\underset{\cal F}{\sim},\underset{\cal F}{\le})が半順序集合であることを示せ
3. \underset{\cal F}{\le}が全順序かどうか示せ
1.8
集合の濃度 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
1.10 実数の
上限,
下限,
上極限,
下極限 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
1.11 追加 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
第 2 章 距離空間 25
2.1
距離空間 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
\forall X\forall d:X^2\to\Rが以下を満たすとき、
(X, d)を
距離空間、
dを
X上の
距離函数と呼ぶ
\forall x,y\in X;0\le d(x,y)
\forall x,y\in X;d(x,y)=0\iff x=y
対称律\forall x,y\in X;d(x,y)=d(y,x) 三角不等式\forall x,y,z\in X;d(x,z)\le d(x,y)+d(y,z) 距離空間における定義
点
xの
ε近傍:=U(x,\varepsilon):=\{y\in X|d(x,y)<\varepsilon\}\forall O\subseteq Xにて
Oが
Xの
開集合:\iff\forall x\in O\exist\varepsilon>0;U(x,\varepsilon)\subseteq O Oが
Xの
閉集合:\iff X\setminus Oが
Xの開集合
\forall U\subseteq X\forall x\in Uにて
Uが点
xの
近傍:\iff\exist O\subseteq U;x\in O\land Oが
Xの開集合
\forall x\in Xにて
点
xの
近傍系:={\cal U}(x):=\{U\in2^X|Uは点xの近傍\}{\cal U}^*(x)が
xの
基本近傍系である
:\iff\forall U\in{\cal U}(x)\exist V\in{\cal U}^*(x);V\subseteq U \forall A\subseteq Xにて
Aの(
内核|
開核|
開核)
:=A^\circ:=\bigcup\{O\in2^A|OはXの開集合\} Aの
外部 (数学):=A^e:=(X\setminus A)^\circ Aの
境界:=\partial A:=X\setminus(A^\circ\cup A^e) Aの
閉包:=\overline A:=\bigcap\{O\in2^X|A\subseteq X\land OはXの開集合\} \forall B\subseteq Xにて、
Aは
Bで
緻密である
:\iff B\subseteq\overline A Aは
緻密である
:\iff \overline A=X Aは
全疎である
:\iff\overline A^\circ=\varnothing 第 3 章 位相空間 35
3.1
位相空間の定義 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
その他の定義
Oが位相\cal Oの開集合:\iff O\in{\cal O}
127.
{\cal O}_z:=\{A\in2^\R||\R\setminus A|\in\N\}\cup\{\varnothing\}が\Rに位相を定めることを示せ
133. \{0,1\}の位相をすべて示せ
135.
136.
3.2
閉集合 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
距離空間における定義と同じ
3.3
近傍系 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
定義3.3.1
\forall U\in 2^X\forall x\in X.Uが
xの
近傍である
:\iff\exist O\in\mathcal O.x\in O\subseteq U \forall U\in 2^X\forall x\in X.Uが
xの
開近傍である
:\iff\exist O\in\mathcal O.x\in O\subseteq U\in\mathcal O \iff x\in U\in\mathcal O
xの
近傍系を
\mathcal U_x(X,\mathcal O):=\{U\in2^X|\exist O\in\mathcal O.x\in O\subseteq U\}と定義する
(X,\mathcal O)の近傍系を\mathcal U(X,\mathcal O):=\bigcup_{x\in X}\mathcal U_x(X,\mathcal O)と定義する
定義3.3.2
\mathcal U^*:X\to 2^{2^X}が以下を満たすとき、
\mathcal U^*:=\bigcup_{x\in X}\mathcal U_x^*を
(X,\mathcal O)の
基本近傍系と呼ぶ
(i)\forall x\in X.\mathcal U_x^*\subseteq\mathcal U_x(X,\mathcal O)
(ii)\forall x\in X\forall U\in\mathcal U_x(X,\mathcal O)\exist V\in\mathcal U^*_x.V\subseteq U
定義3.3.3
\mathcal U(X,\mathcal O):X\to 2^{2^X}\setminus\{\varnothing\}が
近傍系の公理を満たすとき、
\mathcal U(X,\mathcal O):=\bigcup_{x\in X}\mathcal U_x(X,\mathcal O)は
(X,\mathcal O)の
近傍系であるという
1. \forall U\in\mathcal U_x(X,\mathcal O).x\in U
2. \forall U_1,U_2\in\mathcal U_x(X,\mathcal O).U_1\cap U_2\in\mathcal U_x(X,\mathcal O)
3. \forall U_1\in\mathcal U_x(X,\mathcal O)\forall U_2\subseteq U_1.U_2\in\mathcal U_x(X,\mathcal O)
4. \forall U_1\in\mathcal U_x(X,\mathcal O)\exist U_2\in\mathcal U_x(X,\mathcal O).U_2\subseteq U_1\land\forall y\in U_2.U_1\in\mathcal U_y(X,\mathcal O)
定義3.3.4
\mathcal U^*(X,\mathcal O):X\to 2^{2^X}\setminus\{\varnothing\}が
基本近傍系の公理を満たすとき、
\mathcal U^*(X,\mathcal O):=\bigcup_{x\in X}\mathcal U_x^*(X,\mathcal O)は
(X,\mathcal O)の
基本近傍系であるという
1. \forall U\in\mathcal U_x^*(X,\mathcal O).x\in U
2. \forall U_1,U_2\in\mathcal U_x^*(X,\mathcal O)\exist U_3\in\mathcal U_x^*(X,\mathcal O).U_3\subseteq U_1\cap U_2
3. \forall U_1\in\mathcal U_x^*(X,\mathcal O)\exist U_2\in\mathcal U_x^*(X,\mathcal O).U_2\subseteq U_1\land\forall y\in U_2\exist U_3\in\mathcal U_y^*(X,\mathcal O).U_3\subseteq U_1
問題
3.4 内部, 外部,
閉包 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
3.5 点列の収束 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
3.6 フィルターの収束 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
3.7
連続写像と
相対位相 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
\forall (X,{\cal O})\forall A\subseteq Xにて
{\cal O}_A:=\{O_A\in X|\exist O\in{\cal O};O_A=A\cap O\}を
Xによる
Aの
相対位相と呼ぶ
{\cal O}_AはAに位相を定める
3.8 位相の生成 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
第 4 章 位相空間の性質 49
4.1
分離公理 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
4.2
コンパクト性 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
4.3
連結性 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
第 5 章 試験問題 51
参考文献 75
索引